नेपालगन्ज । नेपाली हिन्दुहरुको दोस्रो ठुलो पर्व तिहार नजिकिएसँगै उपभोक्ताहरुको किनमेल सुरु भएको छ । तिहारको किनमेलमा नेपाली उपभोक्ताहरुको रोजाई नेपाल भन्दा सीमा पारीको बजार हुने गरेको छ । तिहारको निमेलका लागि सीमापारी भारतिय रुपैडीहा बजार ग्राहकले खचाखच भरिएको छ ।
औद्योगिक ब्यापार मेलामा नामचलेको कलाकार आउँदाको भीड भन्दा ठेलमठेल भीड तिहारको किनमेलका लागि रुपैडिहा बजारमा देखिएको छ । सरकारको गलत भन्सारदर, भन्सार प्रशासनको उदासिनता र नेपाली ब्यवसायीको बढी नाफा खाने प्रबृत्तिका कारण उपभोक्ताहरुले भारतिय बजार रोजेको रुपैडीहामा भेटिएका उपभोक्ताहरुले बताएका छन् ।
भन्सार तिरेरै लैजान्छु भन्दा पनि अचाक्ली महङ्गो भन्सारदर भएकाले रुपैडीहामा सामान खरिद गर्नु बाध्यता रहेको रुपैडीहामा भेटिएका एक सरकारी कर्मचारीले नाम नछाप्ने शर्तमा बताए । भन्सारदर महङ्गो भएकै कारण नेपालमा उपभोग्य सामानको मूल्य बढी पर्ने भएको र त्यसको फाइदा सिमापारीको बजारलाई पुगेको उनले बताए ।
सुर्खेतबाट तिहारको किनमेल गर्न रुपैडीहा पुगेकी सुन्दरी रोकायाले नेपालगन्जमा भन्दा आधा मूल्यमा सस्तो हुने गरेकाले रुपैडीहामा सामन किन्न गएको बताइन् । उनले हरेक पटक नेपालगन्ज आउँदा २०-२५ हजारको सामान रुपैडीहाबाट लैजाने गरेको बताइन् । आफुलाई नेपाली भन्सारमा अहिले सम्म कुनै रोकतोक नगरेको बताउने उनले प्रहरीले भने कहिलेकाहीँ सोधपुछ सम्म गर्नेगरेको बताइन् ।
भारतिय बजार किनमेल गर्न जाने चाहना नभएपनि नेपालगन्जको बजारमा दैनिक उपभोग्य सामान अचाक्ली महङ्गो परेपछि बाध्यभएर भारत आउनुपरेको यातायात ब्यवसायी शोभाकर पौडेलले बताए । रामदूत स्टोर्स अगाडी आलु प्याज, चिनी लगायतको सामान मोटरसाईकलमा लोड गर्दै गरेका उनले भारतिय प्रहरीको अपमान, ब्यवसायीको रुखो ब्यवहार र ठेलमठेल सडक भएर पनि भारतिय बजारमा नेपालीहरु आउनु गलत भएको उनले बताए । भन्सारदर घटाएर नेपाली ब्यवसायीलाई भारतिय बजारको तुलनात्मक प्रतिस्पर्धा गर्न सक्ने नीति सरकारले बनाउनु पर्ने उनको भनाई छ ।
नेपालमा खाद्यान्ह उत्पादनमा नेतृत्वदायि भूमिकामा रहेको केएल दुगड ग्रुपका निर्देशक प्रदीप छाजेडले बहुदरको मूल्यअभिबृद्दी कर (भ्याट) लागु गरेर अतिआवश्यक बस्तुहरुमा भ्याट कम गरेमात्र उपभोक्ताहरुलाई नेपालमा रोक्न सकिने बताउँछन् । भारतमा मैदा लगायतको वस्तुहरुमा भ्याट छुट देखि ५ प्रतिशत सम्म मात्र भ्याट लाग्ने गरेपनि नेपालमा १३ प्रतिशत भ्याट असुलि गर्दा स्वतः मूल्य बढी हुने गरेको उनले बताए । आर्थिक बिज्ञ छाजेडले अर्थतन्त्र कमजोर भएको मुलुकमा आफ्नो परिवार पाल्नकै लागि पनि केही सस्तो मूल्य खोजेर भारत सामान किन्न जानु स्वाभाविक मान्नु पर्ने बताउँदै भन्सार र कर असुलेर अर्थतन्त्र चलाउने सरकारी नीति नफेरिएसम्म समस्या रहिरहने बताए । नेपाल सरकारले जनताबाट असुलिरहेको भ्याटदरकै आसपासमा भारतिय बजारमा बढी मूल्य रहेको जनाउँदै उनले भ्याटको दर कम गरिदिए नेपाली ब्यवसायीले भारतिय बजारको मूल्यमा बिक्री गर्न सक्ने उल्लेख गरे ।
सरकारको गलत नीतिका कारण नेपालगन्ज नाकाबाट मात्र हरेक दिन सरदर २ लेखि ३५ करोड सम्मको सामान बिना भन्सार नेपाल भित्रने गरेको नेपालगन्ज उद्योग बाणिज्य संघका अध्यक्ष टंक धामीले बताए । चाडपर्वमा ३५ करोडको हाराहारीमा र अन्यबेला २० करोडको आसपासमा भन्सारको मूलबाटो हुँदै बिना भन्सार नेपाल भित्रने धामीको दाबी छ । उच्च भन्सार दर र कमजोर भन्सार प्रशासनका कारण सरकारले हरेक दिन ठुलो परिमाणमा राजश्व गुमाएको बताउँदै उनले भन्सार दर बैज्ञानिक बनाएर ब्यवसायीलाई भारतिय बजारसँग प्रतिस्पर्धा गर्न सक्ने बनाउन जरुरी रहेको बताए । ‘नेपाललाई जिएसटी छुट र्छदैछ, भन्सार र भ्याट घटाए सजिलै नेपालको बजारमा भारतिय बजार बराबरको रेटमा मूल्य कायम हुन सक्दछ ।’ उनले भने ।
प्रतिक्रिया