काठमाडौं । अब देशभरको माटोको गुणस्तर कस्तो छ भनेर एकैठाउँबाट बसेर जानकारी प्राप्त गर्न सकिने भएको छ । कम्प्युटरको माध्यमबाट देशको जुन कुनको माटो भएपनि त्यसको वैज्ञानिक परीक्षण र विश्लेषण गर्ने प्रविधिको काम सम्पन्न भएको छ ।
कृषि तथा पशुुपन्छी विकास मन्त्रालयले तयार पारेको देशैभरिको माटोको परीक्षण गर्ने विद्युतीय नक्साङ्कन (डिजिटल म्यापिङ) प्रविधिलाई यही फागुन १२ गते प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले उद्घाटन गर्नेभएका छन् ।
नेपाल कृषि अनुसन्धान परिषद् (नार्क)का वैज्ञानिकहरूले मन्त्रालयलाई सबै प्राविधिक तयारी पुरा भएको जानकारी गराएपछि उद्घाटनको समय निकालिएको कृषि मन्त्रालयका प्रवक्ता श्रीराम घिमिरेले जानकारी दिएका छन् ।
विद्युतीय म्यापिङबाट देशको जुनसुकै कुनामा क्लिक गरेपनि सो ठाउँको माटोको गुणस्तरबारे जानकारी पाउन सकिन्छ । नार्कका वैज्ञानिकहरुले सोही अनुसार म्यापिङ तयार पारेका हुन् । यसका लागि अहिलेसम्म ५७ वटा जिल्लाबाट २३ हजार माटोको नमुना सङ्कलन गरी विश्लेषण गरिएको छ । यसरी संकलित माटोको विश्लेषण स्याटलाइटमार्फत गरिएको छ ।
सिमेटे प्राविधिक सहयोग र यूएएआईडीको आर्थिक सहयोगमा नेपाल सिड एन्ड फर्टिलाइजर आयोजनाले माटोको विद्युुतीय म्यापिङ तयार गरेको हो । यसरी माटोको म्यापिङ गर्ने नेपाल दक्षिण एशियाली मुलुकमा पहिलो देश बनेको छ ।
कहाँ के कुरा लगाउने, कहाँ कति रासायनिक मल प्रयोग गर्ने, कहाँ कुन मौसममा के लगाउन सकिने र त्यो सबै मोटोको गुुणस्तरले नै स्पष्ट गर्नेगर्छ । त्यसैले विद्युतीय म्यापिङमार्फत माटोको गुणस्तर जानकारी लिई किसानलाई बाली लगाउन सजिलो हुन्छ । माटो वैज्ञानिक गैरेका अनुसार विद्युतीय म्यापिङले ठ्याक्कै शतप्रतिशत परिणाम नदिए पनि नजिक नजिकको परिणाम दिन्छ जसबाट किसानलाई बाली लगाउन निकै सजिलो हुन्छ ।
कुनै ठाउँको मोटोको बारेमा जानकारी लिनुुपर्ने भएमा सो स्थानमा क्लिक गरेपछि थाहा हुन्छ । त्यो विद्युतीय म्यापिङबाट माटोमा रहेको नाइट्रोजन, फस्फोरस, पोटास, अर्गानिक म्याटर, पीएच, तराईमा जिङ्क र वोरोनबारे जानकारी लिन सकिन्छ ।
प्रतिक्रिया