निकै दिनदेखि बैठकको कसरत भैरहेको थियो । असार ९ गतेमात्रै दुई जना अध्यक्षबीच छलफलको कार्यसूचिको बारेमा सहमति भयो ।
लामो प्रतिक्षापछि असार १० गते नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी नेकपाको बैठक बस्यो । शहीदप्रति श्रद्धान्जलीपछि दुवै अध्यक्षले पालैपालो धारणा राखे । प्रचण्डले सरकारका कामको कटाक्ष गरे ।
प्रधानमन्त्री आलोपालो गर्ने सहमतिको अडान छोडेर गल्ती गरेँ भन्दै आत्मालोचना गरे । प्रधानमन्त्रीबाट हट भन्दै प्रचण्ड र वामदेव बालुवाटार पुगेका थिए डेढमहिना अगाडि र माधव नेपाल समेतको गुट गठबन्धनले संसदीय दलमा अल्पमतमा पारेर पार्टी र दल नेताबाट हटाउने पक्षमा थियो । त्यसका लागि हस्ताक्षर अभियान पनि चल्यो । तर, पछि वामदेव पछि हटे । भने दीनानाथ शर्मा लेखराज भट्टहरु समेतका नेताहरुको पहल र प्रयत्नले पार्टीलाई फूटबाट जोगाउन सफल भयो । त्यो चोट दुवै अध्यक्षको मनमा अझै खाटा बसेको छैन होला । बैठकको पहिलो दिन एकले अर्कोलाई सके जति घोचपेच गरे ।
स्थायी कमिटीभित्र गठबन्धनको बहुमत छ । ओली एक्लै छन् । सचिवालय, स्थायी कमिटी, केन्द्रीय कमिटीमा समेत ओली अल्पमतमा भएकाले पार्टी संरचनामा ओली सहमत छैनन् । गुटभेला र गुट गठबन्धनबाट आएको प्रस्ताव वा भनाइप्रति ओलीको आपत्ति हुनेगरेको छ । सरकारको सहयोग गरे भन्ने ओलीको आरोप छ । कोरोनाको बेला पार्टी कहाँ थियो भन्ने ओलीले प्रश्न राखे । प्रचण्डले पार्टीलाई सोधनपुछनी भएन भन्ने कुरा राखे । तर, ओली स्वयंले पनि मदन भण्डारी फाउन्डेसनको नाममा समानान्तर पार्टी चलाइरहेका छन् ।
पहिलो दिनको बैठकमा न त भावी कार्यदिशाको कुरा भयो, न त वैचारिक बहस नै । न त देशको आर्थिक संकटको कुरा भयो । दुवै अध्यक्षको घोचपेच सुने सदस्यहरुले । विषय केन्द्रित भएकै थिएन बहस । अन्तमा कार्यसूचिलाई अन्तिम रुप दिने कायम भयो राष्ट्रियता, सीमा विवाद, कोरोना महामारी रोकथाम उपचार, पार्टी कामको समीक्षा, सरकारको काम, एमसीसी, विविध लगायत तय गरेर । र, १२ गतेसम्मका लागि स्थगित गरियो ।
असार १२, बालुवाटारमा बिहान ११ बजेपछि बैठक बस्यो । कुनै व्यापारीले सडकमा विक्रि गर्दै गरेको ‘कोरोना भगाउँ जन्तर’ भिरेर स्थायी कमिटी सदस्यहरु बैठकमा प्रवेश गरे । चीनमा बनेको जन्तर लगाएपछि कोरोनाले छुन सक्दै भन्ने विश्वासमा जन्तर लगाएको मानियो । यो सामान्य मानिसको अन्धविश्वास मात्रै होइन, कुनै प्रयोगशालामा परीक्षण गरेर नबनेको र भनाइको भरमा गलामा झुण्डयाएर कम्युनिष्ट पार्टीका एलिटहरु बस्नु महाअन्धविश्वास थियो । कुनै यौटा कम्पनीको बजार व्यपस्थापक बनेर नेकपा एलिटहरू निस्किए ।
विज्ञानमा विश्वास गर्ने कम्युनिष्ट पार्टीका सर्वोच्च नेताहरु जन्तर लगाउने ठाउँमा पुगे । माक्र्सवादको वैज्ञानिक प्रयोगको उपहास यो भन्दा बढी के हुन सक्छ ? अशिक्षित सर्वसाधारण जनताले भूत, प्रेत झाँक्री बोक्सी र जन्तरमन्तरमा विश्वास गर्दै आएको छन् । तर, यी तथाकथित उन्नत प्राणीले गलामा कोरोना जन्तर भिरेर विचारको हैसियत देखाए । अब, यो जन्तर भिराउने पार्टीका पाखण्डी नेताले समाजलाई अन्धविश्वासबाट मुक्त गर्लान भनेर कसरी विश्वास गर्ने ?
दोस्रो दिनको बैठकमा कुर्चीको विषयमा पनि निकै कचपच भएको कुरा सार्वजनिक भयो । सबैका आँखा कुर्चीमा पुगेछ । एकजनाले अध्यक्षद्वयलाई अलग्गै प्रकारको कुर्ची किन भन्ने प्रश्न गरेछन् । लामो समय त्यसैमा गलफत्ती भएपछि दुवै अध्यक्षका कुर्ची हटाएपछि बल्ल बराबर भइयो भनेर मुस्कुराएछन् सामान्य कुर्चीमा बस्ने सबै नेताहरु ।
अहिले नेकपाभित्र त्यही कुर्चीका लागि भीषण संघर्ष चलिरहेको छ । माधव नेपाल प्रचण्डसँग मिलेर ओलीलाई अपदस्त गर्ने र प्रचण्डलाई अध्यक्षको घाँडो भिराउने दाउमा छन् । स्थायी कमिटीमा भएका मन्त्रीहरु सरकारको वचाउमा छन् । बाहिर परेकाहरु सरकारको कमजोरीलाई पक्डिँदै सरकार परिवर्तन गरेर मालदार मन्त्रालय पड्काउने दाउमा छन् ।
पार्टी भित्रको यही दाउपेचले गर्दा पार्टी र सरकारबीच तिब्र अन्तरविरोध पैदा भएको छ । नेकपा पार्टी अस्तव्यस्त अलपत्र छ । प्रचण्ड, माधव, झलनाथ, वामदेव र नारायणकाजीको बैशाखी टेकेर शक्ति आर्जन गर्न पटकपटक गुट भेला गर्दैआएका छन् । ओलीले पनि आफ्नो गुटलाई सक्रिय बनाएर प्रतिवाद गरिरहेका छन् ।
नेकपाका नेताहरु आत्मसमीक्षा गर्न कोही चाहँदैनन् । असारको आत्तुरीमा बालुवाटारभित्र बसेर हिलो छ्यापाछाप गर्दा मज्जा आइरहेको छ । आलोचना सहन गर्न नसक्ने भएपछि अध्यक्ष ओलीले बैठकमै देखा पर्दैनन् । ‘मर्ना है तो डर्ना क्या’ , सबै मिलेर गलहत्याउने षड्यन्त्रमा लाग्छन् भने किन छाड्नु पर्यो भन्नेमा छन् उनी । व्यापक आलोचना बढेपछि तेस्रो दिनको बैठकमा अध्यक्ष ओली उपस्थित भए ।
पार्टी एकताका हस्ताक्षरकर्ता दुई अध्यक्ष दुई ध्रुवमा उभिँदै जाँदा पार्टी एकता भाँडिने र अन्तमा विभाजन हुने खतरा बढेर गएको छ । तल कार्यकर्ता र जनता मिलेर पार्टी चलाउन भन्छन् । तर माथि सत्ता स्वार्थ चरमोत्कर्षमा पुगेको छ । अध्यक्षद्वयबीच अविश्वासको चर्को खाडल छ । आपसमा बसेर पटकपटक सहमतिका लागि प्रयत्न नभएको होइन । तर, फेरि पनि, कुराकानीको प्रत्येक लवज र आशयमा अविश्वास र षड्यन्त्र देख्छन् ।
दुबैको बीच फाटेको मनलाई मिलाउने भरपर्दो रसायन छैन । दुवैले आफुलाई सर्वश्रेष्ठ ठान्छन् । रसायनको खोजी गर्ने रुची पनि छन् । गुट स्वार्थमा नलागेकाहरुमा नेताको विश्वास छैन । गुट भन्दा माथि भएर पार्टीको हित सोच्ने परिपक्क नेताको पार्टीमा खाँचो छैन । गुट स्वार्थमा नलागेकाहरुमा नेताको विश्वास छैन ।
सरकार दुई तिहाई नजिकको छ । प्रतिपक्ष सरकारको कामलाई दुई तिहाईको दम्भ भनेर खिल्ली उडाउँछ । पार्टी भित्रका वितण्डतावादी मन पार्टी फोडेर काँग्रेससित गठबन्धन गरेर देखाइदिने दाउमा छन् । भारत सरकार ओलीसित रुष्ट छ । भारतीय मिडियाले प्रचण्डको प्रचार थालेका छन् । सरकारले उत्तरी छिमेकीको विश्वास जित्न सकेको छैन । पश्चिमाहरु एमसीसीलाई हेरेका छन् । नेपालमा कम्युनिष्टको बलियो सरकार भएको फूटेको आँखाले देख्न चाहेका छैनन् । सरकार र पार्टीको लथालिङ्ग चाल देखेर नेकपाका दुश्मनहरु सायद भित्रभित्रै मुस्कुराइरहेका छन् ।
देश कोभिड–१९ को महामारीबाट अक्रान्त छ । यति नै बेला भारतले लिम्पियाधुरा लिपुलेक र कालापानी क्षेत्रलाई आफ्नो नक्शामा समेटेर नक्शा सार्वजनिक मात्रै गरेर बाटो समेतको उद्घाटन गरेर नेपालको राष्ट्रियता, राष्ट्रिय अखण्डता र सावैभौमिकतामाथि नांगो अतिक्रमण गरेको छ । यद्यपी, केही स्थायी कमिटी सदस्यहरुले सीमा सम्बन्धी विषयलाई अन्तराष्ट्रिय करण गर्न माग गरे ।
अर्कोतिर वैश्विक महामारीका कारण विश्वमा भएको आर्थिक मन्दी र बढ्दो बेरोजगारीका कारण विश्व श्रमबजारमा छरिएको युवा शक्ति देशभित्र फर्किँदैछ । आर्थिक मन्दी र रोजगारीबाट उत्पन्न समस्या थपिँदैछ ।
देशको यसप्रकारको संकटग्रस्त हुँदै गरेको स्थितिमा नेकपाका नेताहरुको सर्वोच्च बैठकले राष्ट्रिय संकट समाधान गर्ने बाटोको पहिचान गर्न संकेन्द्रित भएर वैचारिक छलफल र ठोस वैज्ञानिक निस्कर्ष निकाल्नुपर्ने हो । तर बैठकमा पेश भएका कार्यसूचि हेर्दा बैठक एउटाले अर्कोलाई खुइल्याउने र निस्कर्षहीन त हुने होइन भन्ने शंका बढ्दो छ ।
इतिहासले पुष्टि गरेको छ, जनताले क्रान्ति गर्छन् प्रतिक्रान्तिको बहाक नेतृत्व बन्ने गरेको छ । पार्टी एकता सुदृढ गरेर राष्ट्रिय संकट समाधान दिन सकेन भने बालुवाटारको हिलो छ्यापाछापबाटै विखण्डन र विसर्जनको सुरुवात हुनेछ । विगत केन्द्रीय कमिटी बैठकले पार्टीभित्र गुटवन्दी समस्या प्रमुख हो भन्ने कुरा पहिचान गरिसकेपछि पनि फेरि त्यही खेलोफड्को गरेर शिर्ष नेता रमाउँदै आएको दृश्यले नेकपाको भविष्यलाई राम्रो देखाएको छैन । गुट संकीर्णताबाट नेताहरु माथि उठ्ने आँट गर्न सके मात्र नेकपाका लागि चमत्कार हुनसक्छ । अन्यथा …
प्रतिक्रिया